Nou goed, ik zei dat ik luciditeit nastreefde (zie vorige blog). Dat was de dag voor de verkiezingen. Nu achteraf begrijp ik wat ik moet hebben bedoeld. Ik denk dat het een soort luciditeit is die zich verzet tegen wensdenken. Ah, het valt wel mee! Wilders heeft al zijn enge dingen al ingeleverd! Als hij premier wordt kan hij niets waarmaken van wat hij steeds belooft! Dat bedoel ik dus met wensdenken.
Je verplichten tot luciditeit draagt het gevaar in zich dat je afstand neemt van het grijs. Nu was ik een beetje onder de indruk van de Duitse filosoof Sloterdijk die zei dat politieke partijen wel grijs moeten worden om voor de massa (de grijze massa) aantrekkelijk te zijn (zie deze blog). Dat verklaart zeker wel waarom Wilders zijn kroonjuwelen moest inleveren. Je moet het grijs denken, zegt Sloterdijk, om filosoof te kunnen zijn. Even doorgetrokken naar de politiek: je moet de grijze massa aanspreken om te worden gekozen. Relatief onaantrekkelijk is de voorwaarde voor aantrekkelijk.
Wees niet bang, ik neem je niets af door dit soort dingen te zeggen. Ik beschouw alleen maar. Ook je spektakel neem ik je niet af. Je hebt gezegd dat je graag wil choqueren, me graag wil intimideren. Je hebt verder niet veel te bieden, maar die angst heb je teweeggebracht. Dat pakken ze je niet meer af! Ik zie ook de ironie, want zei jullie ex-vriend Baudet niet iets over die uil van Minerva? Ja, dat was nog toen hij dacht dat hij die uil was. Maar die uil was al lang langsgeweest. Het was een combinatie van Hedwig bij Harry Potter, de uil met de brief, en van de uil van Hegel die graag terugkijkt. Die uil is weer in slaap gesukkeld, we kijken liever niet meer terug, geen halfopen oog maar even de oogjes dicht, lieve Fabeltjeskinderen.
Luciditeit betekent dat je de oogjes open houdt, scherp kijkt bij het grijs. De aloude waakzaamheid, niet indommelen wanneer de fascisten hun slag slaan in Nacht und Nebel. Houden we ze tegen? Meestal wel, maar ze kijken heel goed en zien altijd dat ene moment wanneer we even waren ingedommeld. Er wordt nu gewezen naar Ruben Brekelmans, die in Elseviers (als ik het wel heb) de deur op een kier had gezet naar de fascisten. Vergis je niet, als er wordt beschuldigd delen we de roes met de overkant. Ik ben uit op iets anders, iets groters.
De drie erren, laten we dat geleg weer even oppakken (je weet, geleg kun je ook opvatten als gelig, de houding die ik nu op mijn bank inneem, die symbool staat voor alle zaken die ik onmogelijk kan oppakken, we laten zowat alles liggen). Regering: die was al zo lang uit zicht, wat weer de mogelijkheid opent om de regering te zien als misschien niet de grootste inzet, denk ook eens aan oppositie of aan de economie, de economie van geven en nemen, wat je allemaal inlevert wanneer je regeert. Rijkdom: hebben we de dingen ooit gehad? Als we de soorten der aarde allemaal willen redden, moeten we die dan niet eerst hebben? En kun je zoiets als de aarde ooit hebben? Ressentiment: als iedereen woedend is en niet meer open staat voor zelfkritiek of zelfcontrole, laat staan rationaliteit, houdt dat dan niet erkenning in van datgene waar die woede zich op richt? We konden zeker denken dat het de VVD was waartegen het ressentiment zich richtte, maar nu zien we steeds meer dat het socialisme het richtpunt is.
Alles trekt op tegen het socialisme, ook de VVD. Dat is al zowat een halve eeuw aan de gang, en zegt vast wel iets over de kracht van dat socialisme of communisme (ik zeg liever socialisme omdat het communisme tezeer besmet is door het stalinfascisme, maar ik bedoel wel degelijk communisme). Als de grote grijze massa het erover eens is dat Links de vijand is, of de te vermijden macht, dan moet Links nu subiet ophouden met twijfelen aan zichzelf, met zelfbeschuldiging, met nóg beter luisteren naar de rechtse schreeuwers.
Let wel, ik roep niet op tot strijd, ik luister alleen met een half oor naar die permanente oproep tot strijd die al zeker een halve eeuw onze politiek domineert, die misschien en hopelijk moe wordt van zijn eigen gedreun en van zijn zucht naar steeds sterkere kicks.
