Ik heb er geen mening over. Deze blog is niet bedoeld om meningen te ventileren, en bovendien geloof ik niet in meningen.
Wel probeer ik soms een twist aan te brengen in de mening van anderen. Hoe kan ik die twist aanbrengen in de mening of observatie, of zelfs de woede van Geuze?
Mijn eerste associatie is het landschap dat functioneerde als decor van de Duitse Autobahn onder Hitler. Was het niet Syberberg die de Autobahn beschreef als een Gesamtkunstwerk? Het is dus de esthetisering die we terecht koppelen met het vernietigingsdrama van Hitler, de vernietiging van de ander en van zichzelf.
Je zou dus die verrommeling rond de snelwegen kunnen beschouwen als uitgestelde (zelf)vernietiging. We zijn niet zozeer tegen esthetisering en Gesamtkunstwerk, we zijn tegen een wij dat zich opricht tegen de banken, bedrijven en speculanten. We laten hen begaan omdat we een tolerant volk zijn. We willen geen gedoe rond al dat soort dingen waarmee we ons in ons werk al bezighouden. En daar volgen we de imperatieven op die ons elke dag worden opgedrongen, om onszelf en ons bedrijf te redden.
'Nederland heeft enorm de neiging om weg te kijken', hoor ik Geuze zeggen. Dat klopt zeker voor die snelwegen, want we kunnen nog diverse kanten op. We kijken naar de andere kant van onze Autobahn, we kijken naar de vakantie, Geuze zelf kijkt naar Spanje. Onze pluraliteit bestaat in diverse richtingen waarin we wegkijken, en in de tolerantie waarmee we de lelijkheid toelaten die over ons wordt uitgestort.
Heb ik nu een twist aangebracht in de visie van Adriaan Geuze?
Ja, want in zijn visie draait het om de waarde van planning, de planning die toch ook de schoonheid van het landschap moet omvatten. Het landschap is mooi dankzij Mondriaan. Houd je die visie vol, dan moet je wel alle vormen van planning accepteren, ook als ze niet jouw schoonheid tot doel hebben. De enige manier om de schoonheid van het landschap te redden is centrale planning, of een decentrale planning die goed uitpakt. Maar als je de decentrale planning accepteert, dan moet je die ook accepteren als die niet mooi uitpakt.
Bovendien is de lelijkheid van de moderne democratie wraak op het totalitaire Gesamtkunstwerk. Onbewust is het Nederlandse landschap verrommeld en verlelijkt omdat we nog steeds onbewust worden belaagd door de Hitleriaanse idee van het Gesamtkunstwerk. Daar ageren we tegen. In wezen dus door zelfbestraffing. Kijk eens, nazi's, wij zijn machtiger dan jullie, want we verlelijken ons landschap! We zijn zo machtig dat we onszelf kunnen straffen zonder ten onder te gaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten