Uitbouw

Wat ik in deze blogs doe vraagt om uitleg.
Er lijkt al enige tijd zoiets gaande te zijn als uitbouw.
Dat wijst op een molshoop, een labyrint of een imperium.

Het lijkt me leuk om te denken aan metrogangen, correspondances of connectoren waardoor je steeds een ruimte uit kunt, een andere betreedt en zo maar door.

Echter, het overzicht ontbreekt.

Welnu, dat ontbreekt mijzelf ook. Ik zou het fijn vinden een overzicht te maken van alle blogs en van alle inhoud. Maar www.blogspot.com vangt alles onder jaartallen en maanden. Dat kun je in de instellingen niet veranderen. Daardoor lijken al deze blogs gewoon blogs.

Maar wat zegt een datum überhaupt over data? Over gegevens, inhoud?

Kunnen we ooit op andere wijze een oplossing voor iets zoeken dan gaandeweg, dus van binnenuit?

Ziedaar de verlegenheid waarin ik me bevind op 27 oktober 2012. Een datum die op een of andere wijze een toegangsklepje vormt voor data.

Vivat Christus rex!

Hoe verkondig je tegenwoordig een religie?
Door te wijzen op hun niet aflatende triomf?
Kan. Maar in het christendom is triomf een besmette gedachte, besmet met de tragiek van de hellenistische wereldbeschouwingen.

Daarom kun je beter - dat ziet onze Erik Borgman scherp - in één moeite door wijzen op het falende leven. Naarmate het succes een bezwerend en retorisch karakter krijgt, kan het christendom het falende leven als bevrijdende waarheidsbiecht presenteren.

De triomf kan zo meefunctioneren als achtergrondkracht, als onmiddellijk effect en als toekomstperspectief.

Uitgekeken

We weten niet meer wat we met Europa aanmoeten omdat België twee passen voor en twee passen achter ligt. Willen we mee met Bart de Wever, dan gaan we naar Europa omdat we voorbij de bestaande natiestaat willen. Willen we mee met Guy Verhofstadt, dan gaan we naar Europa omdat we voorbij de bestaande natiestaat willen.

Het is kortom niet makkelijk omdat we zo tevreden zijn met onszelf!

Die enorme tevredenheid van onszelf met onszelf zal een keer ophouden. Waarschijnlijk gebeurt dat wanneer we diverse patstellingen hebben meegemaakt in onze gezelschapsspelen. Het kan zijn dat we ons ineens gaan vervelen. Of er gebeurt iets met de handel.

Het wordt nog verdomd interessant. We gaan Europa in omdat we op onszelf uitgekeken raken. Maar waar spitst het zich toe? De sport? Het geld?

Zingende neutraliteit

Die ene keer dat ik met de auto naar mijn werk ging genoot ik extra. Ik stopte onderweg bij MacDonalds en ging lekker aan de Franse frietjes. Wie weet had ik er een hamburger bij moeten nemen. Want het echte paradijs schuilt in het waarderen van wat de aarde ons te bieden heeft.

Over  dat laatste zijn ook milieu-ethicus Marc Davidson en voedselprofessor Louise Fresco het wellicht eens. Maar Davidson vindt dat de aarde ook morele eisen aan ons stelt. De dieren zijn er niet alleen om te gebruiken. Fresco stelt vast dat de mensheid dat wel wil, en dan moet je je voedselbeleid daarop afstemmen. Davidson verdenkt haar ervan dat hier meer in het spel is dan realisme.

De aloude vraag is dus opnieuw waar de ethiek begint. En steeds opnieuw begint de ethiek wanneer je afstand neemt van de voorstelling van iets als neutraal. En wanneer je die voorstelling ontmaskert als een door waarden ingegeven positie. De strijd kan worden hervat.

Het neutrale is niet overwonnen. Het blijft fascineren. Fresco laat in een van haar romans een man afdalen naar het lijdende Afrika, waar zijn vriendin reddingswerk verricht, dat wordt gefrustreerd door oorlog. Het lukt hem niet haar mee te nemen. De fascinatie heeft hier een noodlotskarakter. Het is de machteloosheid van Orfeus. De Orfeus die de dieren betoverde met zijn zang.

Orfeus wordt verscheurd door de maenaden en belandt in de rivier. Het lijkt nu of de rivier zelf blijft zingen.

Het verklaart misschien een beetje waarom ik Fresco zie en denk: waw, een romanschrijfster. Haar neutraliteit zingt als een rivier. Ik weet niet meer of het waar is. Ze is sterker dan Orfeus en de dieren.

Het draadmotief in Drang

In Drang ben ik ingegaan op de Minotaurus-mythe. Wat me destijds nogal boeide was de idee dat de reddende draad, de draad van Ariadne, niet vanzelf informatie bevat over de richting waarin je hem moet volgen om buiten te komen. Het kan best dat je door die draad te volgen steeds verder in het labyrint verstrikt raakt.

Het schrijven van teksten zoals Drang zou zo'n draad kunnen zijn, of het gebrabbel van een orakelpriesteres. Het lijkt of je geholpen wordt door een Ariadne of een Diotima. Maar het kan ook zijn dat die hulp je leidt naar ongewenste gevolgen: fata, want aan dat woord kun je niet aflezen of het om luchtspiegelingen gaat of om een ontmoeting met de Fata of schikgodinnen zelf, die je levensdraden spinnen.

Maar, zul je dan denken, je moet toch wat. Durf nou eens te vertrouwen op hulp, op die ander die net als jij een breekbaar mens is. Die Ariadne is ook een Theseus.

Bovendien staat lang niet vast dat jijzelf de positie van Theseus inneemt. Als ik een tekst schrijf ben ik zeker ook een Daedalus die het labyrint heeft ontworpen en er zelf in opgesloten raakt. En ik ben de Icarus die weinig keus heeft en zijn vader wel moet volgen.

Het mooie van een drang tot schrijven is dat je inzet niet meer hoeft te zijn dat er moet worden gewonnen. Je kunt verliezen en toch blijven zoeken en ademen. Je kunt je labyrint gebruiken om de weg naar buiten of juist naar binnen te zoeken. Je kunt je kansen berekenen, niet om de winst veilig te stellen maar om je verlies te dragen.

En ja, drang heeft te maken met drank (vergetelheid, roes, vandaar die Dionysus), draad, drift, conatus, urgentie. En dus met dragen. De drang is wat je draagt over de drempel.

Uitleg van kans

Wat bedoel ik eigenlijk met een zinnetje als: de honderprocent kans is weer een open kans, in mijn vorige blog? En kan ik bij mijn uitleg en passant teruggrijpen op Kans?

In dat stukje werd juist stelling genomen tegen het teruggrijpen. Wat voorbij is, is voorbij. Je bent in het hier en nu, en als er al kans op een kans is, dan daar.

Echter, helaas pindakaas, ons ontbreekt het inzicht om dat hier en nu te ontwarren uit de vele draden die de schikgodinnen gewoven hebben...

De openheid van de kans is de kans van de toekomst. Dat is een statement dat is neergezet door joodse denkers en waarbij namen als Bloch, Benjamin en Derrida niet onopgemerkt voorbij kunnen gaan.

Die toekomst zal vanuit het hier en nu niet kunnen worden gemerkt. Daarvoor is het nu juist toekomst. Er is de ervaring van blindheid voor nodig, of van een engel die met de rug tegen de toekomst staat, om het zicht op de toekomst niet te laten ontnemen door een zich opdringend hier en nu.

Er is een hier en nu, maar het is een ander hier en nu dat de honderd procent kans bevat. De voetballer die zijn arm machteloos door de lucht maait weet het niet. De intellectueel die hem van bovenaf uitlegt evenmin.

Het inzicht komt achteraf, via orakel Frank de Boer. Maar hij kan het niet verwoorden, anders dan als een honderdprocent (gemiste) kans.

En passant. Verpasst. Terwijl ik las werden de ballen voor mijn neus gelegd en ik heb er niets mee kunnen doen.

Honderd procent

Het was een honderprocent kans, aldus Frank de Boer.
Aan de ene kant kun je zeggen: dieper kan hij er niet in,
want een kans is nog geen mogelijkheid.
Aan de andere kant is uiteindelijk waar
dat hij er niet inging.

Een aardige voetbalbeschouwing
- Nico Dijkshoorn ten spijt -
levert dat niet op.

Al evenmin valt er een
Senecaanse cake van te bakken,
zo van het volledige inzicht
schept pas de kans
en wordt daarmee een
honderdprocent kans,
de god Fatum.

De tijd van voetbal
als genot en belangrijkste
bijzaak van intellectuelen
is voorgoed voorbij.

De passie laat zich namelijk
zo moeiteloos ironiseren
dat je nauwelijks nog van
passie enof ironie kunt spreken.

De honderdprocent kans
is weer een open kans.

Naamvallen

Ooit zat de wereld in de woorden.
Je kon vooruit met naamvallen.
Later kwamen er woordjes bij,
helder betekende extra helder.

De naamvallen konden verdwijnen.
Huub Stevens is perfect verstaanbaar.

Er zijn nu verhalen denkbaar over wel of geen naamvallen.
Ken uw plaats in de zin, is een zo'n verhaal.
Een ander (denk aan Rusland) is de burcht die binnen zo gezellig maakt.

Er is ook een verhaal van geen verhaal meer te vertellen.
Naamvallen zijn onnodig, de woordjes blijven.
Het is wat er is, het is wat.

Geviert

Bij deze club hoort het niet.
De supporters joelen hun eigen zwarte spelers uit.
Het bestuur diffameert zijn eigen supporters.
De spelers dreigen op te stappen.