zondag 15 februari 2015

Compositie

Bekijk je de meeste non-fictie, dan lijkt het of er bepaalde patronen worden gevolgd. Het ziet eruit als een onderzoeksverslag, waarin de fasen van dat onderzoek in grote lijnen worden gevolgd: vraagstelling, hypothese, uitwerking en conclusie. De stijl wordt met opzet tamelijk plat gehouden. Ook daar kun je dus verwachten dat verrassingen worden beperkt.

In de klassieke muziek was dat lange tijd ook het geval. Er werd gewerkt met voorgegeven vormen. Tot de revoluties van de romantici en de atonalen. Want toen ontstond het gebruik dat voor elk stuk opnieuw het materiaal en de vorm opnieuw werden uitgevonden. In die situatie zitten we nog steeds. Soms hoor je in stukken de handtekening van de componist, soms ook van een bepaalde periode in zijn leven, soms beperkt die handtekening zich zodanig tot het afzonderlijke stuk, dat je misschien beter kunt zeggen dat het stuk zijn eigen handtekening is. Het voorbeeld bij uitstek hiervan is de Negende van Beethoven.

Ga je nu weer terug naar andere genres, naar beeldende kunst, literatuur en zelfs non-fictie, dan gebeurt het soms dat je de betekenis van de verschillen beter gaat zien. Onder de ogenschijnlijk gegeven vorm zie je een eigen opzet schuilgaan, iets wat je individualiteit zou kunnen noemen. Hierbij kan de filosofie behulpzaam zijn. In filosofie moet het verband tussen details en de grote lijnen steeds opnieuw worden overdacht. Elke lezing van een ogenschijnlijk saaie tekst kan ineens avontuurlijk worden. Je kunt het interpretatie of deconstructie noemen, dat maakt in dit geval niet zoveel uit.

Voor mezelf heb ik door die filosofische avonturen een andere kijk op teksten gekregen. Je kunt ze lezen of beluisteren als muziekstukken. Niet letterlijk, de teksten gaan meer via je oog dan via je oor naar je verstand en gevoel. Wel in het opzicht dat ik hierboven heb proberen uit te leggen, dat ze composities zijn waarin materiaal en vorm steeds opnieuw worden uitgevonden. Moet ik voorbeelden noemen om dit te illustreren? Klik hiernaast op 'Prijzingen!' en hopelijk is elk stukje daar een illustratie van mijn 'geleg' hier. Aan de andere kant besef ik ook wel dat ik te kort door de bocht ga. Met dit stukje heb ik vooral iets aan mezelf proberen uit te leggen. De complicaties van mijn visie komen later vanzelf weer naar boven.

Afbeeldingsresultaat voor moderne partituur

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Beloofd en verteld - Overdenking op Prinsjesdag

Een prominent kenmerk van de (extreem-)rechtse wind is de samenzwering. Ze zijn altijd met zijn drieën en zweren samen tegen ook weer drieën...