Het lijkt me namelijk onmogelijk om vijftig tinten te ontdekken in IS. Goed, ze hebben een kalifaat gevestigd en moeten dus grond verdedigen, ze zijn uit op werving van jonge jongens, daarvoor moeten ze dan weer preken buiten de grenzen, diplomatieke contacten aangaan met de Noordwest-Afrikaanse landen, heldendaden plegen in Europa enzovoort, uiteindelijk kun je zo zonder te veel moeite bij vijftig aspecten uitkomen. Maar al die aspecten blijken nu volgens Will McCants duidelijk in het teken te staan van die eindstrijd. IS zal zijn strijd niet staken wanneer bepaalde politieke doelen gehaald zijn, zoals Al Qaida dat nog wel lijkt te doen. De strijd wordt pas gestaakt wanneer het religieuze doel is gehaald, het heersen van Allah over alle mensen en de uitschakeling van alle mensen die zich hierbij niet willen aansluiten.
Mijn filosofische neiging is het duiken op de vooronderstellingen, parallellen, theologische voorstellingen en noem maar op. Maar IS weet zich hiertegen toch goed te immuniseren. Er is bij mijn weten geen lange scholing in de Koran nodig om deel te nemen aan IS. De strijd wordt met praktische middelen gevoerd, vooral militaire. Hooguit wordt de technologie erbij gehaald om bijvoorbeeld de strijd in de media beter te kunnen voeren en worden mobieltjes afgepakt bij recruten omdat ze de positie van het legerelement verraden aan de vijand.
Geen vijftig tinten, geen filosofie dus, althans niet in deze zin.
We zullen de vijftig tinten en de filosofie opnieuw moeten uitvinden om ze te kunnen toepassen op IS. Mijn leidend citaat hierbij is afkomstig van McCants: 'Voor jonge mannen is het erg opwindend te vechten aan de kant van het goede tegen het slechte in het drama van de eindtijd.' Het gaat dus, net als in de Fifty Shades, om opwinding. Positieve opwinding dat wordt teweeggebracht met iets dat wij geweld noemen. Maar het is maar de vraag of die jonge mannen dat ook vinden. Natuurlijk doen ze mee aan militaire operaties en executies. Staan die in dienst van het goede, dan zou je beter kunnen spreken van Gewalt, het gezagvolle heersen bij de uitvoering van de wet in dienst van de soevereine vorst. Allah dus in dit geval. Onderwerping, liefde.
De vrouw is in Fifty Shades wel zo slim om een contract op te stellen voor het feest kan beginnen. Daarin wordt vastgelegd onder welke voorwaarden de man moet stoppen met het feest. Ook hier dus een soort wet, een privé-sharia, die moet voorkomen dat de totale zwartwitorde alsnog verzandt in chaos. Ook moeten in de strijd de voorwaarden behouden blijven voor voortzetting van de strijd in de verhouding.
Het zou kunnen dat ook IS daarmee, bewust of onbewust, bezig is. Het beperkt de lijst van mogelijke deelnemers zo sterk, alleen dat deel van de soennieten dat het met hen eens is, dat het principe voor de pragmatiek lijkt te gaan, en het einddoel uit zicht lijkt te raken. Of hiermee een andere pragmatiek in gang wordt gezet valt allerminst te ontkennen. Die zou te maken kunnen hebben met het garanderen van de voortzetting van de strijd. Dat is ook vanuit een ander oogpunt wenselijk vanuit de motieven van IS zelf, lijkt me. De beweging drijft zozeer op het ressentiment van zijn aanhangers dat de vijand hoe dan ook in leven moet worden gehouden als richtpunt van de wraak. De historische ervaring leert dat de afrekeningen, wanneer het momentum voorbij is, naar binnen zullen slaan.
Goed, ik ben nu pas bij 'twee tinten', de gerichtheid op het einddoel en de instandhouding van de strijd zelf. Het zal niet meevallen om zodoende bij de vijftig te komen. Maar, stel dat u de boeken gelezen heeft, vertel me eens eerlijk. Heeft u in dat boek alle vijftig tinten kunnen onderscheiden?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten